کم شدن پول از حساب بانکی بدون اینکه به مقصد برسد یا به حساب شما برگردد، یکی از استرسزاترین تجربههای مالی است. این اتفاق معمولاً در زمان خرید اینترنتی، انتقال وجه کارتبهکارت، پرداخت قبض یا استفاده از درگاه پرداخت رخ میدهد. در این مقاله، به زبان ساده توضیح میدهیم چرا این اتفاق میافتد و قدمبهقدم چه کارهایی باید انجام دهید تا پولتان را پیگیری و دریافت کنید.
دلایل رایج کم شدن پول و برنگشتن آن
قبل از هر اقدامی بهتر است بدانیم چرا چنین مشکلی پیش میآید:
- اختلال شبکه بانکی یا شتاب (بهخصوص در ساعات پرترافیک)
- قطع اینترنت یا بسته شدن صفحه پرداخت هنگام انجام تراکنش
- خطای درگاه پرداخت اینترنتی
- تأخیر در تسویه بین بانکها
- ثبت ناموفق تراکنش در سیستم مقصد
در بسیاری از موارد، پول «معلق» است و بعد از مدتی به حساب شما برمیگردد.

کمی صبر داشته باشید
در شبکه بانکی ایران، اگر یک تراکنش ناموفق باشد اما مبلغ از حساب شما کسر شود، معمولاً جای نگرانی فوری نیست. طبق روال بانکها، این نوع تراکنشها بهصورت خودکار بررسی میشوند و در اغلب موارد مبلغ کسرشده حداکثر تا ۷۲ ساعت کاری به حساب شما بازمیگردد. حتی در برخی بانکها، این فرآیند سریعتر انجام میشود و پول تا پایان همان روز کاری به حساب برمیگردد.
بنابراین اگر این اتفاق بهتازگی رخ داده است، بهتر است ابتدا کمی صبور باشید و پس از گذشت چند ساعت یا نهایتاً یکی دو روز کاری، موجودی حساب خود را دوباره بررسی کنید. در بسیاری از موارد، بدون نیاز به پیگیری خاص، مشکل بهصورت خودکار برطرف میشود.
وضعیت تراکنش را بررسی کنید
برای پیگیری دقیقتر موضوع، بهتر است قبل از هر اقدامی چند اطلاعات مهم را آماده داشته باشید. تاریخ و ساعت دقیق انجام تراکنش، مبلغ کسرشده، شماره کارت یا حسابی که از آن پرداخت انجام شده و همچنین نام بانک یا درگاه پرداخت مورد استفاده، از اطلاعات ضروری هستند. در صورت وجود، کد پیگیری یا شماره مرجع تراکنش (RRN) نیز میتواند روند پیگیری را سریعتر و دقیقتر کند.
پس از آمادهسازی این اطلاعات، ابتدا پیامکهای بانکی خود را بررسی کنید تا جزئیات تراکنش را دوباره مرور کنید. سپس وارد اپلیکیشن بانک یا اینترنتبانک شوید و تاریخچه تراکنشها را چک کنید؛ گاهی وضعیت نهایی تراکنش (موفق، ناموفق یا برگشتخورده) در این بخش مشخص میشود و میتواند شما را از نیاز به پیگیریهای بعدی بینیاز کند.
تماس با سامانه ۲۹۹۱۱
بهترین و سادهترین راه برای پیگیری پولی که از حسابتان کم شده، تماس با میز امداد شتاب (شماره ۲۹۹۱۱) است. این سامانه مخصوص همین کار طراحی شده و دیگر نیازی نیست برای پیگیری به بانک بروید. با یک تماس تلفنی میتوانید وضعیت پولتان را دنبال کنید.
تماس با پشتیبانی بانک صادرکننده کارت
اگر پس از گذشت ۷۲ ساعت کاری مبلغ به حساب شما برنگشت، لازم است پیگیری را بهصورت جدیتر ادامه دهید. در این مرحله با پشتیبانی بانک خود تماس بگیرید و موضوع را بهطور مشخص با عنوان «تراکنش ناموفق همراه با کسر موجودی» مطرح کنید تا درخواست شما سریعتر بررسی شود.
در زمان تماس، اطلاعات مربوط به تراکنش مانند تاریخ، مبلغ و شماره کارت یا حساب را در اختیار اپراتور قرار دهید. بانک با بررسی وضعیت تراکنش میتواند مشخص کند پول در چه مرحلهای قرار دارد و در صورت نیاز، درخواست برگشت وجه (Reversal) را ثبت کند تا مبلغ کسرشده به حساب شما بازگردانده شود.
اگر خرید اینترنتی بوده، با پذیرنده تماس بگیرید
اگر پرداخت مربوط به خرید اینترنتی یا پرداخت آنلاین بوده:
- با پشتیبانی سایت یا فروشگاه تماس بگیرید
- کد پیگیری پرداخت را ارائه دهید
- از آنها بخواهید وضعیت پرداخت را در پنل درگاه بررسی کنند
در بسیاری از مواقع، فروشگاه تأیید میکند که مبلغ به حساب آنها ننشسته و برگشت خودکار انجام میشود.
ثبت شکایت رسمی (در صورت نیاز)
اگر پرداخت مربوط به خرید اینترنتی یا پرداخت آنلاین بوده است، علاوه بر بانک، حتماً با پشتیبانی سایت یا فروشگاهی که از آن خرید کردهاید نیز تماس بگیرید. در این ارتباط، کد پیگیری پرداخت یا شماره مرجع تراکنش را در اختیار آنها قرار دهید تا بتوانند پرداخت شما را بهصورت دقیق بررسی کنند.
از پشتیبانی فروشگاه بخواهید وضعیت تراکنش را در پنل درگاه پرداخت خود بررسی کند. در بسیاری از موارد مشخص میشود که مبلغ اصلاً به حساب فروشگاه واریز نشده است و در نتیجه، فرآیند برگشت وجه بهصورت خودکار توسط بانک یا درگاه پرداخت انجام میشود و نیازی به اقدام اضافه از سمت شما نخواهد بود.

نکات مهم برای جلوگیری از تکرار این مشکل
- هنگام پرداخت اینترنتی، تا دریافت پیام «پرداخت موفق» صفحه را نبندید
- از اینترنت پایدار استفاده کنید
- از فروشگاهها و سایتهای معتبر خرید کنید
- حتماً از سایتهایی خرید کنید که درگاه پرداخت رسمی و معتبر دارد
جمعبندی
کم شدن پول از حساب و برنگشتن آن معمولاً یک مشکل موقتی است و در اغلب موارد بدون دردسر حل میشود. با کمی صبر، بررسی وضعیت تراکنش و پیگیری از بانک یا پذیرنده، میتوانید مبلغ را پس بگیرید.در نهایت، برای فروشگاههای آنلاین بهترین راهکار، استفاده از درگاه پرداخت معتبر است و برای کاربران نیز خرید از سایتهایی که درگاه پرداخت رسمی دارند، امنترین انتخاب محسوب میشود.