در سال‌های اخیر شرکت‌های فناوری مالی و بانک‌ها به سمت ساده سازی خدمات پرداخت اینترنتی حرکت کرده‌اند و یکی از پرطرفدارترین روش‌ها، انتقال پول با استفاده از شماره موبایل است. در این روش نیازی به دانستن شماره کارت یا شبا‌ی گیرنده نیست و فرستنده فقط شماره تلفن ثبت‌شده گیرنده در بانک را وارد می‌کند. در ادامه به سازوکار این سرویس، مزایا، سقف و میزان کارمزد، راهکارهای جلوگیری از خطا و وضعیت بانک‌های ایرانی و نیز نمونه‌های جهانی آن اشاره شده است.
انتقال پول به شماره موبایل چیست و چگونه کار می‌کند؟
انتقال وجه به شماره موبایل خدمتی است که به کاربر اجازه می‌دهد مبلغی را از حساب یا کارت خود به حساب شخص دیگری که شماره موبایل او در سیستم بانکی ثبت شده ارسال کند.
- ارتباط شماره موبایل با حساب یا کارت
پیش از استفاده از این سرویس، مشتری باید در اپلیکیشن بانک یا همراه بانک خود شماره موبایل را به یک حساب یا کارت مشخص پیوند بزند. کاربر می‌تواند کارت یا حساب پیشفرض را انتخاب کند و فقط شماره تلفنی قابل استفاده است که هنگام افتتاح حساب ثبت شده باشد که همین امر از استفاده شماره‌های ناشناس جلوگیری می‌کند. - انتخاب مخاطب و وارد کردن مبلغ
هنگام انتقال، کاربر در اپلیکیشن بانکی کارت یا حساب خروجی را انتخاب می‌کند، شماره موبایل گیرنده را از فهرست مخاطبان گوشی یا با تایپ دستی انتخاب می‌کند، مبلغ را وارد و در صورت نیاز توضیحی اضافه می‌کند.برخی بانک‌ها مثلاً بلوبانک پس از وارد کردن شماره، نام و شماره شبا گیرنده را برای تأیید نمایش می‌دهند تا از ارسال پول به فرد نادرست جلوگیری شود. - تأیید و انتقال
پس از تأیید، سامانه بانکی بلافاصله مبلغ را از حساب فرستنده برداشت و به حساب مقصد واریز می‌کند. این عملیات معمولاً در لحظه انجام می‌شود؛ در صورت استفاده از سامانه پایا لحظه‌ای بانک مرکزی انتقال بین بانکی نیز آنی خواهد بود.بنابراین، با این روش از حفظ کردن شماره کارت‌های طولانی بی‌نیاز می‌شوید و ارسال پول تنها با داشتن شماره تلفن، مشابه ارسال پیامک، انجام می‌شود.
مزایای استفاده از شماره موبایل برای واریز وجه
- سادگی و سرعت یک از مزایای اصلی این روش از پرداخت است. وارد کردن شماره تلفن بسیار سادهتر از وارد کردن شماره کارت یا شماره شبا است. کاربران میتوانند از دفترچه تلفن گوشی خود استفاده کنند و نیازی به درخواست مکرر شماره کارت ندارند.
- طبق تجربه برندهایی مثل بلوبانک، پس از انتخاب مخاطب، نام و شبا‌ی گیرنده به کاربر نمایش داده می‌شود؛ بدین ترتیب فرستنده می‌تواند مطمئن شود که شماره وارد شده متعلق به فرد مورد نظر است و در کاهش خطاهایی از این دست تاثیرگذار باشد.
- امنیت بالا یکی دیگر از مزایای استفاده از این سبک پرداخت است. زیرا بانک‌ها برای فعال‌سازی این سرویس، شرط می‌کنند که شماره موبایل باید به نام صاحب حساب باشد، بنابراین شخص دیگری نمی‌تواند با استفاده از شماره تلفن فردی دیگر از حساب او برداشت کند. تراکنش‌ها از طریق سامانه‌های بانکی و تحت نظارت بانک مرکزی انجام می‌شود و اطلاعات محرمانه (مثل شماره کارت) در اختیار طرف مقابل قرار نمی‌گیرد.
- بسیاری از بانک‌های ایرانی و شرکت‌های پرداخت از این سرویس پشتیبانی می‌کنند. همچنین در سطح بین‌المللی، سرویس‌هایی مانند Zelle در ایالات متحده، UPI در هند و Aani در امارات نمونه‌های موفقی از انتقال با شماره موبایل هستند.
سقف انتقال وجه به شماره موبایل چقدر است؟
سقف انتقال با شماره موبایل در ایران بسته به بانک و نوع سامانه متفاوت است. سامانه بین‌بانکی پل که توسط بانک مرکزی برای انتقال آنی بین حساب‌های بانکی راه‌اندازی شده، در ابتدای سال ۱۴۰۲ سقف تراکنش را ۱۰ میلیون تومان تعیین کرده بود و در سال ۱۴۰۳ این سقف به ۵۰ میلیون تومان افزایش یافت.
البته باید به این نکته توجه داشت که برخی بانک‌ها برای انتقال بین حساب‌های داخلی (مثلاً دو حساب در یک بانک) سقف بالاتری دارند و این سقف بسته به سیاست بانک متغیر است.
نحوه انتقال پول به شماره موبایل بدون خطا
برای جلوگیری از اشتباه در انتقال و حفظ امنیت موارد زیر توصیه می‌شود:
- بروز بودن شماره و فعال‌سازی. اطمینان حاصل کنید شماره موبایلی که می‌خواهید به آن پول بفرستید همان شماره‌ای است که شخص هنگام افتتاح حساب در بانک ثبت کرده است گیرنده نیز باید این ویژگی را در اپلیکیشن بانکی خود فعال کرده باشد.
- انتخاب مخاطب از دفترچه تماس. به‌جای تایپ دستی، مخاطب را از فهرست تماس‌ها انتخاب کنید تا خطر اشتباه در شماره کاهش یابد.
- بررسی نام و اطلاعات گیرنده. برخی بانک‌ها پس از وارد کردن شماره، نام و شماره شبا گیرنده را نمایش می‌دهند نام نمایش داده‌شده را با اطلاعات واقعی گیرنده تطبیق دهید؛ در صورت عدم مطابقت از انجام انتقال خودداری کنید.
- فقط از اپلیکیشن رسمی بانک‌ها یا شرکت‌های پرداخت مجاز استفاده کنید. سرویس‌های بین‌المللی مانند Zelle تاکید می‌کنند که پول را فقط به افراد شناختهشده ارسال کنید و از ارائه اطلاعات شخصی یا رمزها به دیگران خودداری نمایید این توصیه برای کاربران ایرانی نیز کاربرد دارد.
- پیش از تأیید نهایی، مبلغ تراکنش و کارمزد احتمالی را بررسی کنید؛ برای تراکنش‌های بالاتر از ۵۰ میلیون تومان باید از روش‌های دیگر (مثلاً پایا یا ساتنا) استفاده شود.
انتقال پول به شماره موبایل در کدام بانک‌ها فعال است؟
در حال حاضر بانک‌های متعددی در ایران انتقال با شماره موبایل را ارائه می دهند، از بانک‌های صادرات، پاسارگاد، کشاورزی، رفاه و پارسیان به‌عنوان بانک‌هایی که این سرویس را فعال کرده‌اند می‌توان نام برد.
این بانک‌ها معمولاً از سامانه «پل» برای انتقال بین‌بانکی استفاده می کنند و برخی از آنها انتقال داخلی با سقف‌های بالاتر را نیز امکانپذیر کرده‌اند.
از سوی دیگر بعضی از بانک‌های دیجیتال و نئوبانک‌ها مثل بلوبانک، ویپاد نیز خدمات انتقال به شماره موبایل را به‌صورت ساده و با رابط کاربری مدرن ارائه می‌کنند.
برای مثال، بلوبانک در بخش «انتقال به دوستان» به کاربر اجازه می‌دهد مخاطب را از فهرست تماس‌ها انتخاب کند، نام و شبا‌ی او را ببیند و سپس انتقال را انجام دهد.
جمع بندی
انتقال پول به شماره موبایل در سال‌های اخیر یکی از متداولترین روش‌های واریز وجه در ایران و جهان تبدیل شده است. این سرویس با اتصال شماره تلفن به حساب بانکی، فرایند انتقال را بسیار ساده می‌کند، خطر اشتباه را کاهش می‌دهد و با نظارت بانک‌ها امنیت بالایی دارد. کاربران برای استفاده‌ی امن باید شماره تماس صحیح را انتخاب کرده و پیش از تأیید نهایی نام گیرنده و مبلغ را بررسی کنند، تجربه‌های موفق در هند، آمریکا و امارات نشان می‌دهد که این مدل پرداخت می‌تواند زیرساخت قدرتمند و کار آمدی برای توسعه اقتصاد دیجیتال و پرداخت‌های خرد و کلان باشد.
